زخم بستر چیست؟
در اثر ایجاد فشار درازمدت بر یک یا چند نقطه از بدن معمولا زخم هایی ایجاد می شود که زخم بستر نام دارند. سالمندانی که به بیماری های وخیم دچار هستند ممکن است به علت بیماری مجبور باشند مدت های طولانی را در بستر بخوابند. در این مدت فشار به نواحی مختلف بدن از جمله قسمت هایی که استخوانی تر هستند باعث ایجاد زخم بستر می شود. زخم بستر بیماری رایجی برای افرادی است که در بستر به سر می برند. این بیماری در صورت عدم پیگیری و رعایت یک سری اصول خاص می تواند بسیار وخیم شود.
علت زخم بستر چیست؟
علت های زخم بستر زیاد است اما میتوان به مواردی همچون خوابیدن طولانی مدت، ساییدگی در صندلی یا بستر، استفاده از لگن بیمار نامناسب اشاره نمود. یکی از بهترین درمان ها برای بیماری زخم بستر پیشگیری است با جلوگیری از بی تحرکی سالمند یا بیمار میتوان از زخم بستر جلوگیری نمود و دیگر به دنبال علت زخم بستر نبود.
زخم بستر بیشتر در نواحی باسن، شانه، امتداد ستون فقرات، پشت دست یا پا و کمر، پاشنه، مچ و یا پوست پشت زانو ایجاد می شود.
عدم کنترل و درمان زخم بستر می تواند باعث عفونت های شدید در بیمار شود. بنابراین در صورت مشاهده هرگونه زخم بستر حتما برای درمان و پانسمان آن اقدام کنید.
چه کسانی بیشتر در معرض زخم بستر هستند؟
- افرادی که به مدت طولانی در یک وضعیت بدنی قرار می گیرند
- افراد مسن
- افراد مبتلا به دیابت نوع دو
- افرادی که از ویلچر استفاده می‌کنند
مراحل زخم بستر
این بیماری در واقع نوعی زخم فشاری است. یعنی بر اثر فشارهای طولانی مدت بر روی یک نقطه از بدن بوجود می آید و در واقع زخم بستر مراحلی دارد. این زخم ها در ابتدا در سطح پوست بوجود می آیند اما با بی اعتنایی به آن ممکن است عمیق شده و به استخوان هم برسند. زخم بستر در صورت درمان نشدن می تواند جان فرد را به خطر بیندازد.
با ایجاد فشار در ناحیه ای از بدن جریان خون تا حد زیادی قطع شده و خون رسانی به بافت های منطقه مورد نظر به خوبی انجام نخواهد شد. در صورت طولانی بودن این فشار مواد مغذی و اکسیژن کافی به سلول های بافت آن ناحیه به خوبی نخواهد رسید. این مسئله باعث مرگ تدریجی سلول ها می شود. این مسئله منجر به زخم شدن بافت بدن در ناحیه مزبور می شود. در این قسمت مراحل زخم بستر که به ۴ مرحله تقسیم میگردند را بیان میکنیم.
زخم بستر در چند مرحله دیده می شود که به تدریج زخم حالت وخیم تری پیدا می کند:
مرحله اول زخم بستر
اولین مرحله زخم بستر که با تغییر رنگ ناچیز پوست همراه است. در این مرحله پوست تغییر رنگ داده و بی رنگ می شود. این مرحله کمترین عوارض را داشته و کمتر از چند روز بهبود می یابد.
مرحله دوم زخم بستر
در مرحله دوم پوست باز شده و نکروزه شدن و مردن بافت اطراف زخم دیده می شود. احتمال عفونی شدن در این مرحله زیاد است. رنگ زخم در این حالت قرمز و صورتی است. برای درمان این زخم ها چند هفته وقت لازم است.
مرحله سوم زخم بستر
این مرحله وخامت زخم بیشتر است و عمق آن به چربی ها می رسد. برای درمان این مرحله چند ماه زمان لازم است
مرحله چهارم زخم بستر
درگیری ماهیچه و استخوان در این مرحله اوضاع زخم را به شدت وخیم می کند
یکی از اشتباهات رایج افراد این است که در زمان پیداش مراحل زخم بستر به مراحل یک و دو بی اهمیتی کرده و آن را ناشی از مشکلات دیگر دانسته. نتیجه این ایده مراجعه نکردن به پزشک متخصص و سخت تر شدن درمان این بیماری است.